Άγριοι επιζώντες – Μια μοναδική σειρά ντοκιμαντέρ στην ΕΡΤ2

Τα τρία επεισόδια της νέας συναρπαστικής σειράς ντοκιμαντέρ “Άγριοι επιζώντες” (Wild Survivors), παραγωγής Καναδά 2017, έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν σε πρώτη τηλεοπτική μετάδοση οι τηλεθεατές της ΕΡΤ2, την Πέμπτη 14, την Παρασκευή 15 και τη Δευτέρα 18 Μαΐου 2020, στη 13:00.

Επεισόδιο 1 – Ζωική γοητεία – Πέμπτη 14 Μαϊου

Η ορμή για αναπαραγωγή είναι μία από τις πιο πρώιμες δυνάμεις της φύσης. Υπαγορεύει το πώς το κάθε είδος θα συμπεριφερθεί για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Υπάρχουν πάνω από εκατό χιλιάδες είδη ζώων στην Αφρική, οπότε αναπτύχθηκαν και αναρίθμητες στρατηγικές στην αναζήτηση συντρόφου.

Από μαζικές συγκεντρώσεις σε μοναχικές περιπλανήσεις, από λιοντάρια… Δον Ζουάν μέχρι ύπουλους μπαμπουίνους, η μάχη για το δικαίωμα αναπαραγωγής μπορεί να γίνει όμορφη και θανάσιμη ταυτόχρονα.

Αυτή είναι η ιστορία τού πώς τα ζώα της κοιλάδας Λουάνγκουα στη Ζάμπια προσπαθούν να πετύχουν έναν σκοπό: να περάσουν τα γονίδιά τους στην επόμενη γενιά.

Επεισόδιο 2 – Ζωικές ορέξεις – Παρασκευή 15 Μαϊου

Η εύρεση φαγητού είναι η πιο άμεση ανάγκη για κάθε ζώο του πλανήτη. Το φαγητό είναι το καύσιμο που δίνει στα ζώα τη δύναμη να παλέψουν ή να τραπούν σε φυγή. Αλλά στην κοιλάδα Λουάνγκουα, είναι το απόγειο της ξηρής σεζόν και το τοπίο έγινε άγονο και στέρφο. Για τα φυτοφάγα ζώα που «αποκαλούν» την κοιλάδα, σπίτι τους, αυτό σημαίνει πως το φαγητό βρίσκεται δύσκολα. Αλλά η ατυχία ενός ζώου μπορεί να γίνει η τύχη ενός άλλου. Τα ζώα που βοσκούν χάνουν τη φόρμα τους, δίνοντας μια ευκαιρία στους θηρευτές. Για τα σαρκοφάγα ζώα, είναι ο καιρός για μεγάλα τσιμπούσια.

Αλλά τα ελίτ σαρκοφάγα ζώα της Αφρικής και τα θηράματά τους δεν είναι τα μόνα είδη που ζουν στην κοιλάδα Λουάνγκουα. Χιλιάδες είδη βρίσκονται εδώ, με το καθένα να έχει εξελίξει τη δική του στρατηγική για να επωφεληθεί από κάθε διαθέσιμη πηγή. Από το να τρώει αποφάγια μέχρι να καλλιεργεί το δικό του φαγητό.

Όταν ένας νεαρός ελέφαντας υποκύπτει στη φθορά της ξηρασίας, τα όρνεα και οι πελαργοί Μαραμπού εντοπίζουν το κουφάρι και τρώνε τα απομεινάρια. Κάτω από τα πόδια τους, τερμίτες χτίζουν τούνελ χιλιομέτρων, καλλιεργώντας υπόγειους κήπους μυκήτων. Εργάτες συγκεντρώνουν ξερόχορτα για να ταΐσουν τον μύκητα και σε ανταπόδοση, τρώνε τα σάκχαρα που εκείνος παράγει. Είναι μία από τις αρχαιότερες κοινωνίες καλλιεργητών του πλανήτη. Οι κροκόδειλοι παραμονεύουν το θήραμά τους στα ρηχά, ενώ ένας μπαμπουίνος τρώει ένα παράδοξο γεύμα κρέατος.

Ένας πολεμαετός εφορμά από τους ουρανούς, σημαδεύοντας μαγκούστες στο έδαφος, ενώ ένας ερωδιός τεντώνει το λαιμό του για να εντοπίσει ψάρια. Τη νύχτα, εκατοντάδες νυχτερίδες απλώνουν τις φτερούγες τους και χρησιμοποιούν ηχοεντοπισμό για να μαζέψουν το βάρος τους σε έντομα, όσο μια αγέλη ντίνγκο συγκεντρώνεται για να κυνηγήσει το θήραμα που θα τα ταΐσει όλα. Κάθε ζώο έχει τη στρατηγική του. Και κάθε ζώο χρειάζεται ένα πλεονέκτημα που θα το βοηθήσει να επιβιώσει, από το ένα γεύμα ώς το επόμενο.

Επεισόδιο 3 – Αρχιτέκτονες του ζωικού βασιλείου – Δευτέρα 18 Μαϊου

Η κοιλάδα Λουάνγκουα στη Ζάμπια είναι ένας αχανής ερημότοπος. Μπορεί να μοιάζει αειθαλής και μόνιμος, αλλά στην πραγματικότητα βρίσκεται σε συνεχή ροή, επηρεασμένος από τα εκατομμύρια ζώα που τον «αποκαλούν» σπίτι. Τα ζώα δεν ζουν απλά σ’ ένα συγκεκριμένο περιβάλλον, βοηθούν ώστε αυτό να διαμορφωθεί. Είναι μηχανικοί και αρχιτέκτονες.

Τα πουλιά-υφαντές χρησιμοποιούν ίνες από χορτάρι για να δημιουργήσουν πολύπλοκες φωλιές που θα ήταν δύσκολο να τις φτιάξουν με αντιτακτά δάκτυλα, πόσο μάλλον με μόνο ένα ράμφος. Πλήθοι τερμιτών, με τον καθένα να έχει μήκος μόλις τρία χιλιοστά, χτίζουν τεράστια κάστρα που μπορούν να φτάσουν και τα τρία μέτρα. Εξαερίζουν το έδαφος με ένα δίκτυο τούνελ και ανακυκλώνουν τις θρεπτικές ουσίες για να ταΐσουν την αποικία. Μερικές φορές τα μικρά πράγματα έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση. Αλλά οι γίγαντες της Αφρικής διαμορφώνουν επίσης το έδαφος: οι ελέφαντες γκρεμίζουν δέντρα, διατηρώντας τη σαβάνα ανοιχτή και οι ιπποπόταμοι λιπαίνουν το ποτάμι με την κοπριά τους. Κάποια ζώα δουλεύουν μόνα τους σε μικρή κλίματα για να βρουν φαγητό ή να χτίσουν τη φωλιά τους. Όλα όμως παίζουν έναν μοναδικό ρόλο στη διαμόρφωση του οικοσυστήματος.

Κάποια ζώα ορύττουν, σκάβοντας τα δικά τους σπίτια. Άλλα κουλουριάζονται, εκμεταλλευόμενα τη σκληρή δουλειά κάποιων άλλων. Οι κάνθαροι καθαρίζουν τις ακαθαρσίες των ελεφάντων, θάβοντας την κοπριά και φυτεύοντας μαζί τους σπόρους που περιέχει. Τα δέντρα μπαομπάπ μπορούν να ζήσουν έως και έξι χιλιάδες χρόνια και να παράσχουν πανύψηλες πολυκατοικίες για πολλά είδη θηλαστικών, πουλιών και εντόμων. Ακόμα και οι κορυφαίοι θηρευτές έχουν μια ουσιαστική επίδραση στο περιβάλλον. Η επιθετική τους πίεση διατηρεί σε κίνηση τα κοπάδια των φυτοφάγων ζώων, διατηρώντας τους βοσκότοπους και τους πληθυσμούς σε έλεγχο.

Τα πάντα αφήνουν το σημάδι τους στην κοιλάδα Λουάνγκουα. Είναι ένα πολύπλοκο οικοσύστημα, κατασκευασμένο από τα ζώα που ζουν σ’ αυτό και χάρη σε εκείνα, η κοιλάδα Λουάνγκουα φιλοξενεί την πλούσια και ζωντανή ποικιλομορφία που βλέπουμε σήμερα.