Ταξιδεύοντας αλλιώς… στην Κούβα

Το «Ταξιδεύοντας αλλιώς» με τον Σταύρο Σαμουηλίδη κάνει πρεμιέρα στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ με τρία συναρπαστικά επεισόδια για την Κούβα του σήμερα, επιχειρώντας μία διαφορετική την Κυριακή 10 Σεπτεμβρίου στις 18.45.

Μουσική, χορός, ρούμι, πούρα, παλιά αυτοκίνητα, Φιντέλ Κάστρο, Τσε Γκεβάρα, πυραυλική κρίση: αυτά αποτελούν εδώ και δεκαετίες όσα έρχονται στο μυαλό των περισσοτέρων στο άκουσμα της λέξης «Κούβα». Τα τελευταία χρόνια, όμως, στο νησί της Καραϊβικής πραγματοποιούνται ιστορικές αλλαγές που επηρεάζουν σημαντικά τη ζωή των 11 εκατομμυρίων κατοίκων του.

Το πρώτο επεισόδιο «Τα πρόσωπα μιας χώρας»:

Η Κούβα αποτελεί στις μέρες μας έναν από τους πλέον δημοφιλείς ταξιδιωτικούς προορισμούς, προσελκύοντας ετησίως εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από κάθε γωνιά του πλανήτη. Το 2016 ο αριθμός των τουριστών ξεπέρασε τα 4 εκατομμύρια, εκ των οποίων περίπου 614.000 Αμερικανοί, αποτέλεσμα της επαναφοράς των διμερών σχέσεων Αβάνας και Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια της θητείας του Μπαράκ Ομάμα.

Στο πρώτο ντοκιμαντέρ του «Ταξιδεύοντας Αλλιώς» στην Κούβα, ο Σταύρος Σαμουηλίδης επισκέπτεται το Τρινιντάντ, όπου σαν ποτάμι χιλιάδες τουρίστες πλημμυρίζουν καθημερινά τους λιθόστρωτους δρόμους. Δοκιμάζει το τοπικό ποτό «canchanchara» και μαθαίνει πως είναι να ζει κανείς σε μια πόλη που έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO. Συναντά, επίσης, Αμερικανούς τουρίστες που εξομολογούνται πως έρχονται στην Κούβα πριν το πρόσωπο της χώρας αλλάξει ριζικά.

Αν και ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε τον Ιούνιο πως κλείνει τις «στρόφιγγες» του εύκολου τουρισμού από την Αμερική, η κυβέρνηση του Ραούλ Κάστρο δηλώνει έτοιμη να κερδίσει το στοίχημα της αύξησης των επισκεπτών, ενώ όσοι ασχολούνται με τον κλάδο στο νησί της Καραϊβικής, δεν παύουν να βλέπουν μπροστά τους ένα νέο κόσμο γεμάτο ευκαιρίες. «Εγώ πιστεύω ότι το μέλλον θα είναι ευοίωνο. Αν συνεχίσουμε να έχουμε τόσους τουρίστες, οι επιχειρήσεις θα αναπτυχθούν και θα κερδίζουν», δηλώνει η  Γιαΐμα Άβιλα-Νοβόα που άνοιξε πριν από μερικούς μήνες το δικό της εστιατόριο στην Αβάνα και αποτελεί μέρος του νέου φαινόμενου των “cuentapropistas”, των ιδιωτών επιχειρηματιών της Κούβας.

Η ανάπτυξη του τουρισμού στην Κούβα δεν σημαίνει, όμως, μόνο ευκαιρία για κέρδος. Για τους Κουβανούς που μεγάλωσαν στη δύσκολη περίοδο μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και γνώρισαν την απόλυτη φτώχεια, η ανάπτυξη είναι συνυφασμένη με την αλληλεγγύη και την κοινωνική ευημερία.

«Έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ζούμε σε μια ιστορική στιγμή για την Κούβα, όπου η κοινωνία μεταμορφώνεται. Για μένα το μέλλον της οικονομίας βρίσκεται σε ό,τι μπορούμε ο καθένας ως άτομο να κάνουμε για την κοινωνία», λέει ο Γκιλμπέρτο “Παπίτο” Βαγιαντάρες, ένας από τους λίγους τυχερούς Κουβανούς επιχειρηματίες που συνάντησαν τον πρόεδρο Ομπάμα το 2015. Ο “Παπίτο” μας μεταφέρει όσα του είπε ο Αμερικανός πρόεδρος, και εξηγεί πώς, χάρη στο πολιτιστικό του project με τίτλο “Arte Corte”, μία παρηκμασμένη γειτονιά στο κέντρο της πόλης μεταμορφώθηκε σε πόλο έλξης τουριστών, δίνοντας εργασία σε εκατό περίπου οικογένειες.

Ο φακός της εκπομπής μας μεταφέρει και στην ταράτσα μιας μονοκατοικίας της Αβάνας, όπου κάθε απόγευμα δεκάδες παιδιά και έφηβοι χορεύουν mambo, salsa αλλά και RnB και hip-hop. Η Γιούλι Ροντρίγκεζ είναι η δασκάλα χορού στο σπίτι της οποίας γίνονται τα μαθήματα του “Paso a Paso”, ένος προγράμματος που επινόησε η ίδια πριν από εννέα χρόνια, με σκοπό να βοηθήσει παιδιά που προέρχονταν από δυσλειτουργικές οικογένειες. «Ο στόχος είναι να απομακρύνει τα παιδιά από αυτά τα προβλήματα, αλλά και να περισώσει την ταυτότητα της κουλτούρας της Κούβας, τους ρυθμούς που μπορεί να είχαν χαθεί», εξηγεί στον Σταύρο Σαμουηλίδη. «Εδώ στην Κούβα, άνθρωποι με πολύ λίγα έχουν μάθει να κάνουν πολλά», συμπληρώνει.

Στο ντοκιμαντέρ μιλά και ο γνωστός Κουβανός ράπερ X-Alfonso, ο οποίος ίδρυσε το Fabrica de Arte Cubana: έναν πολυχώρο θεάτρου, μουσικής και κινηματογράφου που στέκεται επάξια απέναντι στις πιο φημισμένες γκαλερί της Νέας Υόρκης, ενώ τη νύχτα μεταμορφώνεται σε μία από τις πιο δημοφιλείς μουσικές και χορευτικές σκηνές της Αβάνας. «Ένας από τους στόχους του Fabrica ήταν να δημιουργηθεί ένας χώρος όπου καλλιτέχνες και νέοι δημιουργοί θα μπορούν να παρουσιάζουν την τέχνη τους», δηλώνει και εξηγεί τί κρύβεται πίσω από την επιτυχία του εγχειρήματος που αποτελεί ένα από τα σπάνια παραδείγματα σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στη χώρα.